Verzetsmuseum Amsterdam

Verzetsmuseum Amsterdam houdt de herinnering levend aan een periode van dictatuur, oorlog, vervolging en verzet in Nederland en de voormalige koloniën tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dit in een ruime historische context: een recente historische periode die ingrijpende gevolgen had. Het museum behandelt ook antikoloniaal verzet tegen Nederland en legt verbanden naar het heden. Vooral persoonlijke verhalen worden belicht vanuit verschillende perspectieven. Het Verzetsmuseum zet daardoor aan tot nadenken en geeft inzicht in de waarde van tolerantie, vrijheid en democratie. Op vrijdag 2 december 2022 is het museum feestelijk heropend. Het museum heeft namelijk zijn tentoonstelling compleet vernieuwd. Nu wordt de Tweede Wereldoorlog meer genuanceerd gepresenteerd dan voorheen in het Verzetsmuseum. In 2023 zal het museum nog worden uitgebreid met een vaste presentatie over de situatie in de Nederlandse koloniën.

 

Liesbeth van der Horst, directeur Verzetsmuseum Amsterdam:

“Het was tijd om de presentatie, zowel uiterlijk als inhoudelijk, te vertalen naar het heden. We hebben pakkende verhalen verwerkt van mensen die de oorlog op zeer uiteenlopende manieren hebben ervaren. Al deze intense belevenissen vertellen met elkaar onze gezamenlijke geschiedenis op een nieuwe manier.”

 

Nu, na de vernieuwing van de tentoonstelling is het Verzetsmuseum Amsterdam ook het enige museum in Nederland dat zelfstandig te bezoeken is door mensen met een beperking. Daarmee is de nieuwe tentoonstelling interactiever, verhalender en inclusiever.

De sfeer in de expositieruimtes is ruimtelijker en gemoderniseerd door kunstzinnige installaties met wisselende, spannende materiaalkeuzes en interactieve tentoonstellingsonderdelen. De verbouwing werd uitgevoerd door tentoonstellingsbouwer Kloosterboer naar een ontwerp van Creative Design Studio Ilona Laurijsse, die ook de firma HeinzLoopstra benaderd heeft voor een compleet nieuw lichtplan. HeinzLoopstra: “Wij zijn gevraagd door de ontwerper van de tentoonstelling Ilona Laurijsse. We hebben eerder met haar aan projecten gewerkt waaronder Oyfo in Hengelo. Ruim een jaar voor de renovatie van het Verzetsmuseum heeft Ilona het ontwerp voor de tijdelijke tentoonstelling ‘Wees moedig! Drie Amsterdammers en de Februari staking’ gemaakt waarvoor wij het lichtontwerp hebben gemaakt. Dit proces was voor het museum tevens een voorproefje op de samenwerking voor de renovatie van het hele museum.”

Het lichtontwerpers duo komt echter oorspronkelijk uit de theaterbranche, hier liggen hun roots vertellen ze. Hier werken ze nog steeds veel, maar juist hun specialisme in deze branche maakt dat dit duo zo goed paste bij deze tentoonstelling en in de museumwereld. Ze brengen theatraliteit in tentoonstellingsruimtes en maken een ruimte spannend, nodigen uit door te spelen met kleur, schaduwen en dynamiek.

Dat is ook precies wat ze in het Verzetsmuseum Amsterdam gedaan hebben. Door de renovatie van het museum kon het duo een interactief lichtplan maken dat precies naar wens was. “Het museum is totaal gestript voor deze tentoonstelling. Hierdoor konden wij precies bepalen waar we het licht en de lichtrails wilden hebben. Voorheen was er een vast grid van rails. Voor deze tentoonstelling, die uit veel ruimtes en kamertjes bestaat, moesten we de lichtrails per ruimte specifiek plaatsen om de tentoonstelling goed te kunnen belichten. Hiervoor hebben we een groot deel van de 3-fase rail kunnen hergebruiken.”

In dit project hebben zij diverse CLS track armaturen uit verschillende series toegepast, namelijk de Jade ColourFlow (RGBW), Jade Zoom, Focus GIII en de Focus Micro. Deze armaturen zijn ieder in gebruik genomen voor een bepaalde toepassing: ‘Elke type armatuur heeft zijn eigen doel in de tentoonstelling. De tentoonstelling heeft verschillende plafondhoogtes. Voor de hoge delen hebben we de Jade Zoom gebruikt i.v.m. de hogere lichtopbrengst. De nieuwe Focus GIII was het perfecte armatuur voor de lagere ruimtes (+/- 3 meter). De Jade Zoom is hiervoor te groot en wordt visueel ook te aanwezig in zo’n lage ruimte. We hebben bewust gekozen voor de in-track adapter zodat het armatuur zo compact mogelijk blijft en zo hoog mogelijk geplaatst kan worden. De lichtopbrengst van de Focus GIII is goed en het grote zoombereik zorgt ervoor dat je het armatuur kan gebruiken voor accent verlichting maar ook als wallwasher. De Focus Micro hebben we toegepast op plekken waar de Focus GIII weer te groot voor was. Dit is met name in vitrines en een paar extra lage delen in het museum. In het begin van de tentoonstelling is er een dynamisch deel wat synchroon loopt met projectie. Hier wilden we gebruik maken van gestuurd licht en kleur, dus kwamen we uit op de Jade Zoom DMX en de Jade ColourFlow DMX. Ook hebben we gewerkt met het besturingssysteem Casambi, omdat we hiermee dynamisch licht konden creëren zonder een hele nieuwe infrastructuur aan te hoeven leggen. We hebben ook Casambi bewegingssensoren gebruikt om vitrines met lichtgevoelige collectie te schakelen. Doordat de sensor in de rail wordt geplaatst en verder alles draadloos werkt is dit tijd en kostenbesparend in het proces.’

Ze hebben gekozen voor CLS armaturen omdat deze een hoge mate van flexibiliteit bieden aan designers. Ze vonden het zoombereik, dimbaarheid en de mogelijkheid om diverse accessoires toe te passen, zoals barndoors en beamshapers erg prettig. Hiermee konden zij het licht zo manipuleren en sturen dat ze hun visie perfect neer konden zetten. Daarnaast vinden ze de armaturen fraai om te zien en hebben ze een goede lichtkwaliteit.

De uitdaging zat hem dus niet in de plaatsing van de armaturen in dit project. Het duo gaf zelfs aan het project erg soepel verlopen is, juist omdat ze “from scratch” konden beginnen en veel naar hun hand konden zetten. De samenwerking tussen alle betrokken partijen is goed verlopen, waardoor ze samen het best mogelijke resultaat neer hebben kunnen zetten, waar ze zelf ook zeer tevreden over zijn. “Een goed lichtontwerp begint altijd met een goed ruimtelijk ontwerp. Het ontwerp van Ilona was voor ons heel spannend en uitnodigend om te belichten. Er waren veel verschillende structuren in de wanden en mooie ruimtes waar we met schaduwen en contrast konden werken. We zijn erg tevreden over het resultaat. Het lichtontwerp heeft veel verschillende sferen door de hele tentoonstelling heen. We hebben dankbaar gebruik kunnen maken van de verschillende ruimtes en de zichtlijnen kunnen accentueren met licht.”  Een bezoek aan het Verzetsmuseum is nu een pure beleving, dicht op de huid van de geschiedenis.

Used fixturesJade ColourFlow, Jade Zoom, Focus GIII, Focus Micro
Led colour(s)RGB-W, 4000K
Control methodDMX, Casambi
Project byHeinzLoopstra Lightdesign
Project forResistance Museum Amsterdam

> Doorzoek onze website